شنبه ۱۵ ارديبهشت ۱۴۰۳ - 
ایران کجای داستان رقابت کریدوری است:
موسسه تحقیقات فناوری جورجیا آمریکا پس از تنش بین ایران علیه اسرائیل گزارش داد: پروژه‌هایی مانند کریدور تجاری IMEC برای مدت نامحدودی از مسیر فعالیت خارج شده است.کریدور تجاری IMEC بنا بود پیوندی اقتصادی، سیاسی و امنیتی میان هند، امارات، عربستان و اسرائیل برقرار نموده و یکی از رقبای جدی کریدور شرق به غرب از مسیر ایران به حساب می آمد .از طرف دیگر، با توجه به شرایط منطقه، شاهد ایجاد انواع کریدورها نظیر کریدور میانی ، کریدور ایران روسیه ، کریدور جاده توسعه عراق و غیره می باشیم. کریدور شمالی (از طریق روسیه)، کریدور جنوبی (از طریق ایران) و کریدور میانی (از طریق آسیای مرکزی و قفقاز جنوبی ) در حال حاضر سه مسیر اصلی ترانزیتی داخلی موجود هستند که آسیا و اروپا را به هم متصل می‌کنند. جنگ کریدورها نباید با نگاهی انفعالی ایران دنباله گیری شده و ضروری است که راهبردیابی مناسب درخصوص آن دنباله گیری گردد.
کد خبر: ۳۹۴۵۱۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۰۲
الهام علی اف :
الهام علی اف رئیس جمهور آذربایجان از عبور خط ریلی نخجوان از ایران خبر داد. از آنجا که آذربایجان در حال کار بر روی توسعه ظرفیت انتقال کریدور حمل و نقل شمال - جنوب است ، این پروژه بر اساس تفاهمنامه ایجاد مسیر ارتباطی بین جمهوری آذربایجان و نخجوان با عبور از خاک ایران احداث می‌شود.
کد خبر: ۳۹۲۲۸۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۱۹
مهم‌ترین دلایل تنش‌زایی‌هایی باکو؛
باکو سعی دارد با تنش زایی علیه ارمنستان و ایجاد یک مسیر ارتباطی جدید برای ارتباط با جهان خارج، تا حد زیادی انسداد ژئوپلیتیکی خودش را رفع کند و فرصت‌های تازه‌ای را نیز برای خود خلق کند. فرصت‌هایی که در حوزه‌های انرژی و ترانزیت کالا و به ویژه ارتباطات راهبردیِ طیف متنوعی از کنشگران منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای با شرق، می‌توانند حامل دستاورد‌های قابل توجهی برای جمهوری آذربایجان باشند.
کد خبر: ۳۹۱۸۱۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۲۲
پشت پرده تنش میان آذربایجان و ارمنستان؛
در روز‌های گذشته، آتش درگیری و تنش میان ارمنستان و جمهوری آذربایجان در مرز‌های بین دو کشور داغ‌تر شده است، تا جایی که نیرو‌های نظامی دو طرف در حالت آماده‌باش قرار گرفته‌اند و در این مدت مقامات دو کشور بار‌ها یکدیگر را به اقدامات تحریک‌کننده و تیراندازی به سمت نیرو‌های یکدیگر متهم کرده‌اند.اقدامات اخیر آذربایجان و ارمنستان چیزی نیست که ایران نسبت به آن ساکت بماند و مقامات کشور نشان داده‌اند هوشیارانه و به طور دقیق، تحولات قره باغ و قفقاز جنوبی را تحت نظر دارند، چراکه ممکن است هرگونه مداخله و اقدام نسنجیده، کشور را درگیر یک تله امنیتی اسرائیلی-آمریکایی در مرز‌های شمال غرب کشور کند. تاکنون نیز رویکرد جمهوری اسلامی در مواجهه با این مسئله تاکید بر حفظ ثبات و آرامش در منطقه از طریق دیپلماسی و گفتگو، و در عین حال اعلام موضع و هشدار جدی به طرفین درباره خط قرمز‌های ژئوپلیتیک منطقه و هرگونه تغییر در مرز‌های شمال غربی کشور و مداخله بیگانگان بوده است.
کد خبر: ۳۹۱۷۵۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۲۰
تنش تازه میان جمهوری آذربایجان و ارمنستان و نگرانی تهران؛
ارمنستان و جمهوری آذربایجان روز پنجشنبه یکدیگر را به انتقال نیرو و تجهیزات نظامی به مرز مشترک میان دو کشور متهم کردند. باکو اخیرا با ایجاد ایست و بازرسی نظامی مسیر مهم لاچین به قره‌باغ را مسدود کرده بود. این تنها مسیر دسترسی ارمنستان به منطقه قره‌باغ کوهستانی است، اما جمهوری آذربایجان مدعی است که هدف از این اقدام جلوگیری از قاچاق سلاح است. بروز درگیری‌ها بین ارمنستان و آذربایجان، تهدید‌های مکرر باکو برای باز کردن کریدور زنگزور به زور نظامی، حمایت مداوم ترکیه از آذربایجان و سکوت و موضع مبهم روسیه در قبال منطقه، نگرانی‌های تهران را تشدید کرده است.ایران نگرانی عمیق تری در مورد تغییرات ژئوپلیتیکی و توازن قوا در منطقه قفقاز دارد. تهران، تغییرات ژئوپلیتیکی و توازن قوا در منطقه قفقاز را در راستای منافع ترکیه، اسرائیل، آمریکا و سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) می‌داند. ایران، برخلاف روسیه و دیگران، تنش‌ها در قفقاز جنوبی را صرفاً به‌عنوان یک «درگیری مرزی» بین ایروان و باکو نمی‌بیند. در حقیقت، افتتاح کریدور زنگزور، دسترسی نظامی مستقیم ترکیه را به عنوان یکی از اعضای ناتو در منطقه قفقاز فراهم می‌کند.به طور خلاصه بروز درگیری‌ها بین ارمنستان و آذربایجان، تهدید‌های مکرر باکو برای باز کردن کریدور زنگزور به زور نظامی، حمایت مداوم ترکیه از آذربایجان و سکوت و موضع مبهم روسیه در قبال منطقه، نگرانی‌های تهران را تشدید کرده است.
کد خبر: ۳۹۱۷۴۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۲۰
جابر منیرپور:
مناقشه قره باغ و اختلاف میان دو کشور ارمنستان و آذربایجان که بیش از سه دهه تداوم پیدا کرده به همراه سیاست‌های دو پهلوی برخی از قدرت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای و نیازمندی‌هایی که جمهوری آذربایجان در زمینه تأمین تسلیحات نظامی پیشرفته در راستای تأمین امنیت خود داشته است را می‌توان در افزایش حضور اسرائیل در منطقه قره باغ تأثیرگذار دانست. یعنی رویه کشور‌هایی نظیر ایران و روسیه شاید زمینه‌های لازم برای نفوذ اسرائیل در منطقه قفقاز جنوبی به خصوص جمهوری آذربایجان را فراهم ساخته و باعث شده است تا این رژیم با نزدیک شدن به مرز‌های بین‌المللی جمهوری اسلامی ایران به راحتی اهداف و سیاست‌های امنیتی خود در منطقه را دنبال کرده و نگرانی‌ها و محدودیت‌هایی را در منطقه قفقاز جنوبی بالاخص در جمهوری آذربایجان برای ایران ایجاد کند.
کد خبر: ۳۹۱۳۱۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۲۴
خانه اندیشمندان علوم انسانی خبر داد:
خانه اندیشمندان علوم انسانی با اعلام این خبر نوشته است: «دکتر عبدالعلی قوام استاد برجسته و ممتاز رشته علوم سیاسی و روابط بین‌الملل صبح امروز (سه‌شنبه، نهم خردادماه) آسمانی شد. دکتر قوام در طول چهار دهه فعالیت علمی خویش، ده‌ها اثر فاخر تولید و نقشی بی‌نظیر و بی بدیل در تقویت و غنای ادبیات رشته روابط بین‌الملل در ایران ایفا کرد. بدون تردید غم فقدان این استاد فرهیخته برای استادان و دانشجویان علم سیاست در ایران بسیار سنگین و گران خواهد بود.
کد خبر: ۳۸۹۰۱۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۰۹
دیدگاه روسیه از انتخابات ترکیه:
به نظر می‌رسد رویکرد دولت روسیه به انتخابات ترکیه به دلایل ژئواستراتژیک و ژئوپلیتیکی از جمله دفاع از منافع خود در چندین منطقه به ویژه سوریه و قفقاز جنوبی است. دو کشور منافع مشترکی در حفظ سطح کنونی روابط دارند، هر کسی که برنده شود. روسیه به ترکیه به عنوان یک کشور ترانزیت حیاتی برای صادرات گاز متکی است. دو کشور همچنین از یک اتحاد اقتصادی قوی در بخش انرژی، از جمله کمک کرملین در نیروگاه هسته‌ای آکویو برخوردار هستند. نه تنها این، در دسامبر ۲۰۲۲، ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، علاقه خود را برای ایجاد یک مرکز گاز طبیعی در ترکیه ابراز کرده بود که روسیه را قادر می‌سازد گاز طبیعی را به اروپا منتقل کند. در اینجا لازم به ذکر است که مسکو از طریق پروژه‌های مختلف از جمله خط لوله ترک استریم در ترکیه سرمایه گذاری زیادی کرده است. در نتیجه، این سطح پیشرفته روابط، اپوزیسیون ترکیه را در صورت پیروزی، مجبور خواهد کرد که همان سیاستی را که اردوغان با مسکو در پیش گرفت، اتخاذ کند.
کد خبر: ۳۸۸۵۷۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۲۴
چهارمین حضور امیرعبداللهیان در مسکو؛
وزیر امور خارجه در چهارمین حضورش در مسکو ضمن دیدار با همتای روس خود و حضور در دوما، گفت: امروز به صراحت می‌توانیم از پیشرفت خوب در همکاری‌های همه جانبه سخن بگوییم و از روند همکاری‌ها ابراز رضایت داریم.
کد خبر: ۳۸۷۴۳۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۱/۱۰
تنش زایی حمله به سفارت آذربایجان؛
شاید همان زمان که رزمایش سه روزه عبور از ارس توسط نیروی زمینی سپاه برگزار شد باید به این مساله توجه می‌شد که سطح تنش با همسایه شمالی که بار‌ها از کمک‌های ایران بهره برده است حالا هر روز بیشتر از روز قبل در حال افزایش است. امروز هم ماجرای حمله به سفارت آذربایجان در تهران روابط دیپلماتیک دو کشور را تا نقطه بحران پیش برد.
کد خبر: ۳۸۶۲۱۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۰۸
ناجوانمردانه‌ترین تهمت به ایران؛
«علی اکبر ولایتی»، مشاور مقام معظم رهبری در امور بین‌الملل در یادداشتی در واکنش به شایعات مطرح شده مربوط به قصد ایران برای حمله به خاک جمهوری آذربایجان یا کنترل این کشور و همچنین تنش‌های اخیر شکل گرفته در سطح رسانه و سیاسی بین جمهوری آذربایجان و ایران، بر این موضوع تاکید کرده که اولاً مردم ایران از هر قومی یکی هستند و خود را ایرانی می‌دانند و در ثانی، ایران هیچگاه چشم طمع به کشور‌های همسایه خود نداشته بلکه برعکس همواره در فکر داشتن رابطه‌ای خوب و مساعدت بوده است.
کد خبر: ۳۸۴۸۰۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۳۰
تقابل روز‌های اخیر دولت‌های ایران و آذربایجان و سخنان الهام علی اف شاید برای بسیاری مایه تعجب بود، اما رصد اخبار دو سال اخیر و به خصوص پس از حملات باکو به خاک ارمنستان و بحران‌های موجود در مساله کریدور ایران و ارمنستان، نشان می‌دهد این تقابل عجیب نیست. همزمان با دور تازه حملات باکو به ارمنستان، این کشور سطح تنش با تهران را نیز بالا برده است و به خصوص که پس از رزمایش نیروی زمینی سپاه در حوزه ارس، حملات رسانه‌ای و سیاسی مقامات آذری به ایران افزایش یافت؛ شدت این حملات تا جایی پیش رفت که افزون بر نمایندگان مجلس و رسانه‌های آذربایجان، حتی الهام علی‌اف رئیس جمهور این کشور هم تهران را تهدید کرد.تبلیغات ضد ایرانی و گسترش ایده‌های پان‌ترکی آنقدر در این میان تبلیغات علیه تمامیت ارضی ایران یکی از اساسیترین ابعاد مطبوعات کشور آذربایجان است. در رسانه‌های آذربایجان به طور نظام‌مند، مناطق ترک‌زبان شمال غربی ایران «آذربایجان جنوبی» معرفی می‌شود و این داستان که قبل از قرارداد ترکمانچای مناطق شمال غربی ایران به آذربایجان بزرگ تعلق داشته و باید به آذربایجان برگردانده شوند. در این میان نقش ترکیه در اختلافات ایران و آذربایجان نیز قابل ذکر است.در حقیقت اردوغان به دنبال منافع ملی کشور خود است و ایران را در این میان یک عامل رقیب برای خود می‌بیند و در نتیجه در راستای منافع ملی خود در پی محدودیت ایران در تمام حوزه‌ها از جمله دسترسی به مسیر‌های ترانزیتی نیز هست.
کد خبر: ۳۸۴۷۳۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۲۶
با اشاره به سفر پاشینیان به ایران؛
به نظر می‌رسد سفر پاشینیان به تهران فراتر از یک سفر و گفتگو‌های دیپلماسی صرف باشد، می‌توان انتظار داشت با توجه به شرایط و وضعیت منطقه و همچنین بلافاصله بعد از سفر امیرعبداللهیان به ایروان، این سفر نشان می‌دهد قرار است تصمیمات جدی اتخاذ خواهد شد. تحرکات اخیر ایران و ارمنستان در حوزه دیپلماسی پیام مهمی برای کشور‌های منطقه است که ایران به دنبال صلح، ثبات و امنیت در منطقه استراتژیک قفقاز جنوبی است و اعلام مواضع ایران در این زمینه بر اهمیت راهبردی و تقویت روابط با همسایگان در این منطقه تاکید دارد. درواقع تغییر نوع نگاه و سیاست‌های جدید جمهوری اسلامی ایران و ارمنستان نشان دهنده حفظ امنیت منطقه‌ای و افزایش همکاری‌های مشترک میان کشور‌های منطقه است تا مانع از دخالت قدرت‌های خارجی در امور منطقه‌ای شود.
کد خبر: ۳۸۴۳۹۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۱۰
پکن کمربند اتحاد با تهران را محکم‌تر کرد؛
با بروز ناآرامی‌ها و موضع‌گیری کشور‌های اروپایی نسبت به تحولات داخلی ایران که با تشدید برخی اقدامات و تحریم‌ها همراه شده است، سخنگوی وزارت خارجه چین درباره اعمال تحریم از سوی آمریکا علیه ایران و تهدید به تحریم‌های بیشتر به بهانه های حقوق بشری و اعتراضات اخیر ، گفت که کشورش مخالف مداخله در امور داخلی سایر کشور‌ها ، به هر بهانه ممکن است. برخی از تحلیل گران معتقدند که برای تبیین رویکرد چین و موضع‌گیری آن در ارتباط با ناآرامی‌ها در ایران می بایست دو متغیر مهم و اصلی 1_قرارداد ۲۵ ساله چین و ایران،2_ صف بندی مقابل امریکا در اقتصاد و سیاست را مدنظر داشت.
کد خبر: ۳۸۳۹۷۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۱۹
افشار سلیمانی سفیر پیشین ایران در آذربایجان:
افشار سلیمانی سفیر پیشین ایران در آذربایجان با اشاره به درگیری‌های اخیر میان باکو و ایروان گفت: کسانی که شعار ضرورت اقدام نظامی ایران در قفقازجنوبی را مطرح می‌کنند دانسته یا ندانسته به پروژه احتمالی اوکراینیزه کردن قفقازجنوبی برای ایران یاری می‌رسانند.وی عنوان کرد: کرملین نیک می‌داند در هرگونه بده و بستان با آمریکا این ترکیه است که با واشنگتن، غرب و اسراییل روابط نسبتاً خوبی دارد و بیشتر به کمکش خواهد آمد، نه ایران که چالش‌ها و تنش‌های سیاست خارجی‌اش بسیار بیشتر از ترکیه است. تهران صرفاً طبق معمول نقش کارت بازی را برای مسکو در سیاست خارجی خواهد داشت. البته باید در نظر داشت که به علت نیاز اروپا و آمریکا به انرژی آذربایجان و مسیر ترانزیتی آذربایجان و ترکیه، در شرایط تحریم روسیه، همراهی غرب با این دو کشور ضرورت یافته است. با توجه به جمیع عوامل و دلایل داخلی و خارجی، ایران در شرایطی نیست که دست به یک اقدام نظامی بزند. معتقدم که الهام علی‌اف قصد اشغال زنگزور را ندارد و بیشتر در پی کریدور است و با تصرف بخش‌هایی از خاک ارمنستان قصد رسیدن به کریدور و بازپس گرفتن چهار شهر باقیمانده از ارمنستان را دارد که البته بیشتر با اتکاء به روسیه می‌خواهد این موضوع را عملیاتی کند.
کد خبر: ۳۸۳۵۳۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۲۸
دستگاه دیپلماسی، ژئوپلتیک می فهمد؟
حال که خیال باکو از گذرگاه لاچین راحت شده و قره باغ را در دستان خود دارد (تنها راه ارتباطی ارمنستان و جمهوری قره باغ در دل جمهوری اذربایجان)، به فکر تکمیل برنامه‌های خود درباره گذرگاه زنگزور است (گذرگاهی در جنوب غربی آذربایجان و مسیر اتصال اذربایجان به نخجوان). گذرگاهی که برای جمهوری اسلامی ایران نقش حیاتی دارد. اهمیت این گذرگاه به حدی است که در صورت از دست رفتن آن، عملا ارتباط ایران با قفقاز جنوبی قطع خواهد شد. چنانچه حوزه دیپلماتیک و سیاست خارجه کشور در این خصوص حساسیت لازم را نداشته باشد، در آینده نزدیک، شاهد پشیمانی‌های فاجعه بار خواهیم بود.
کد خبر: ۳۸۲۹۶۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۰۹
یادداشت دکتر حسین شیرزاد؛
جمهوری اسلامی ایران باید بر اساس کنوانسیون ۱۹۹۲ هلسینکی، بند سوم فصل ۱۸ دستور کار ۲۱ از طریق اعتمادسازی هیدرولوژیکی و هیدروپلیتیکی و استمرار گفت و گوها، و با گفتمان "ایجاد مناطق حفاظت شده ویـژه در داخـل اکوسیـستم هـای فرامـرزی"، پیگیری یک دکترین هیدرو دیپلماسی متقن و انعقاد قرارداد‌های حقوقی محکم و یا از طریق اقامه دعوا در مراجع حقوقی بین المللی نسبت به سیاست‌های هژمون آبی ترکیه و فرصت سازی این کشور از طریق منابع آبی مشترک در حوضـه آبریـز ارس عکس العمل نشان دهد. انتظار می‌رود وزارت جهاد کشاورزی نیز به موازات تلاش‌های دپیلماتیک وزارت خارجه و نیرو، بدلیل حجم انبوه سرمایه گذاری‌های آبی- خاکی صورت گرفته طی دو دهه در این منطقه، موضع مسئولانه تری در خصوص پیامد‌های کوتاه مدت و میان مدت کم آبی‌های پیش روی در الگوی کشت این سه استان در پیش گرفته و برنامه ریزی دقیق تری در مواجه با این پیامد‌ها از خود نشان دهد.
کد خبر: ۳۸۱۲۲۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۴/۲۷
سفر‌های برنامه ریزی شده؛
علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی در پاسخ به دعوت همتای خود جمعه به باکو پایتخت جمهوری آذربایجان سفر می‌کند.
کد خبر: ۳۸۱۰۳۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۴/۲۲
روابط آذربایجان با اسرائیل؛
همکاری‌های آذربایجان و اسرائیل در سطح راهبردی بیش از یک دهه قدمت دارد. این همکاری راهبردی در بخش‌های امنیتی، تسلیحاتی، سایبری و انرژی توسعه پیدا کرده است. بازیگرانی که امکان این همکاری‌ها را فراهم کرده‌اند، عمدتاً بازیگران خصوصی‌ای هستند که پیش از این در مناصب مهم امنیتی اسرائیل ایفای نقش نموده‌اند؛ به‌ویژه در یگان ۸۲۰۰، یگان جاسوسی سایبری در تشکیلات نظامی رژیم صهیونیستی. به عبارت دیگر، می‌توان گفت معمار روابط راهبردی اسرائیل و آذربایجان، چهره‌های برجسته‌ی امنیتی-اطلاعاتی هستند و لذا می‌توان روابط این دو بازیگر را «امنیتی» توصیف کرد؛ رابطه‌ای که ره‌آورد‌های اطلاعاتی آن برای اسرائیل و دستاورد‌های امنیتی آن برای آذربایجان، بسیار چشم‌گیر بوده است.
کد خبر: ۳۷۸۸۶۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۰۷
واکاوی روابط تهران-مسکو؛
همایش «روابط ایران و روسیه در پرتو تحولات نوین منطقه‌ای» فرصتی را برای ارائه مقالات و بازتاب مواضع صاحبنظران این حوزه خلق کرد تا به واکاوی روابط تهران-مسکو از زوایای مختلف از جمله بسط همکاری‌های دو کشور در چارچوب آسیای مرکزی و قفقاز و نیز غرب آسیا و چالش‌ها در این زمینه بپردازند.
کد خبر: ۳۷۴۶۲۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۲/۱۷